‘Geen vijf-gangen-diner voor de raad’ was het antwoord op de vraag hoe de griffie de raad kan helpen om beter te functioneren. Ik vertelde er iets over in het debat ‘Goede raad is goud waard’ dat Binnenlands Bestuur op 27 februari jl organiseerde.
Bij de verkiezingen vertrekt de helft van het aantal raadsleden. En ze zitten bovendien korter. Twaalf jaar in de raad was vroeger kort, maar tegenwoordig is het vaak na vier jaar al over. Het is een maatschappelijke trend dat mensen zich niet meer langdurig committeren aan een baan, bestuur of zelfs hobby. Ze willen meedenken met een denktank, maar niet opgeslurpt worden in bestuursbureaucratie. Ze willen werken bij een baas, maar alsjeblieft, niet het geregel en gedoe, alleen de inhoud. Onze samenleving verandert en raadsleden als vertegenwoordigers uit die samenleving ook.
Korter zittende raden worden gezien als probleem voor de continuïteit en de kwaliteit. Alles is erop gericht om het raadswerk aantrekkelijk te maken, beter te organiseren, beter te ondersteunen, meer geld, meer aanzien, meer opleidingen, dat soort oplossingen.
Wat als wij uitgaan van raadsleden die per definitie vier jaar blijven? Wat betekent dat dan voor de kwaliteit en de ondersteuning? Moet de raad dan bijvoorbeeld weten wat een grondexploitatie is en wat een gemeenschappelijke regeling? En zo ja, hoe diep moet die kennis en betrokkenheid dan gaan? Wat voor bestuur krijgt de gemeente. En wat betekent dat voor de manier van werken, de kwaliteit en de ondersteuning?
Er is kritiek op raden: de waan van de dag regeert, geen debatten maar oneliners, geen verdieping maar vluchtigheid, ze doen alles om te scoren in de pers, de dossierkennis is slecht. Maar als wij het omdraaien en uitgaan van raadsleden die passanten zijn, wat verwachten wij dán van ze? Misschien is de informatie en de kennis die wij nu in hun hoofden proberen te proppen, straks korter, compacter en, ja, misschien zelfs oppervlakkiger. Niet een vijf-gangen-diner, geen tijd voor haute cuisine, maar fastfood. In de toekomst zullen wij moeten focussen op de vraag hoe wij het voor onze ‘korte’ raad makkelijker, leuker en behapbaar kunnen maken!
