Raadsleden, bestuurders en ambtenaren weten als geen ander hoe belangrijk informatie is. Wie stapt een overleg binnen zonder zijn stukken te lezen? Ook die mailtjes op het laatste moment als B&W of de raad vergaderen. Je moet weten wat er speelt, wat op de agenda staat, wat voor- en tegenstanders ervan vinden, de achtergronden. En ook wat er in de krant staat en op sociale media. Je moet het weten om de juiste beslissingen voor te kunnen bereiden en te nemen. Informatie, er is er zo veel van. 1 korreltje op het eerste vakje, 2 op het tweede, 4, 8, 16. Informatie-graankorreltjes op een Perzisch schaakbord, de groei is exponentieel. De weekendtas weegt slechts een iPad, maar loopt over van de informatie. Halen wij er binnen de gemeenten alles uit wat erin zit? Er wordt gesproken over big data, open data, smart data, maar hoe komen wij aan “relevant data”. En een beetje snel. Als griffier bestaat mijn werk grotendeels uit het verwerken en openbaar maken van informatie. Van college naar raad, van intern naar extern, van de raad naar burgers, een waar informatieknooppunt. Met al mijn collega’s doe ik enorm mijn best om de technologische mogelijkheden te benutten. Verbeterde websites, verbeterde zoekmachines, vergaderapp’s. Wij zetten alles in om de informatie “aan de man te brengen”.
“Als ik iemand aan de lijn heb, die wil weten wat mijn raad vorig jaar besloten heeft over wijk X, schaam ik mij. Ik voel mij net een klantenservice.”
Maar als ik iemand aan de lijn heb, die wil weten wat mijn raad vorig jaar besloten heeft over wijk X, schaam ik mij. Ik voel mij net een klantenservice. “Zullen wij samen even kijken op de website. Rechts boven staat bestuur en organisatie. Dan klikt u op gemeenteraad en dan gaat u naar vergaderstukken. Ja, bent u er nog? Dan gaan wij naar maart 2014, de vergadering van de commissie RWN. Ja, dat staat voor Ruimte, Wonen en Natuur…” Onbegonnen werk, dit… Waarom kunnen wij niet ergens een postcode intypen om te zien welke besluiten betrekking hebben op een bepaalde wijk, kaartje erbij? En dan in één oogopslag welke besluiten dat zijn (inclusief links naar de betreffende stukken) en het stemgedrag van de verschillende partijen (inclusief link naar het profiel van de betreffende raadsleden en hun nevenfuncties). En een koppeling naar een Google-agenda om te zien wanneer je hierover mag meepraten en als je op een vinkje drukt, dat je meteen bent aangemeld voor het spreekrecht, chatfunctie, Skype, forumdiscussie. Technisch moet dit allemaal kunnen, toch? Gemeenten lijken op “oude” reisbureaus. Die maakten vroeger een pdf-bestand van hun reisgids en zetten die op de website. De foto’s werden mooier, de teksten beter leesbaar, de lettertypes duidelijker. Maar hoeveel mooier en duidelijker ook, een pdf is een pdf, een platte tekst. Zo doen wij dat. Wij verbeteren onze bestaande websites, maken ze mooier; wij verbeteren onze bestaande zoekmachine, maken ze sneller. Maar als je blijft doen wat je altijd al deed, krijg je wat je altijd al had.
“Gemeenten hebben niet het monopolie op informatie en data”
Reisbureaus zijn intussen vele stappen verder. Hun informatie is doorzoekbaar op specifieke criteria: wifi, zwembad, ontbijt. Met de mogelijkheid om te vergelijken, de kaart te zien, foto’s, ook video’s, een reis te bestellen, inclusief verzekering en ook nog te beoordelen. En je kunt chatten met Harry van Sunweb!
Zoals die reisbureaus van de platte pdf’s naar interactieve websites gingen, zo zullen wij ook buiten de bestaande kaders moeten denken en iets radicaal anders moeten verzinnen. Is Open Data en Open Raadsinformatie dit radicaal andere? Misschien kunnen Open Data ons in die richting helpen. Niet het open stellen van data op zichzelf natuurlijk, dat moeten wij sowieso doen. Maar met die beschikbare data als bouwstenen raken mensen wellicht geïnspireerd om eens iets te gaan ontwikkelen. Websites, apps of platforms. Ga je gang, zou ik zeggen, maak er wat van. Gemeenten hebben niet het monopolie op informatie en data. Wat mensen nodig hebben om maatschappelijk te kunnen meedoen en te kunnen kiezen, dat weten ze zelf het beste. Wie weet wat voor iets moois kan ontstaan als wij de randvoorwaarden creëren. Krijgen wij straks ook een Harry om mee te chatten!
