De week staat in het teken van de wisseling van de wacht in de raad. Bloemen, praatjes, een enkel lintje, dan eed of belofte, nieuwe naambordjes, iedereen op zijn plek, het echte werk kan beginnen. De eerste fractievergadering is achter de rug, de portefeuilleverdeling bekend. De invoering van de Omgevingswet is een van de belangrijkste dossiers voor deze raadsperiode. In de meeste raden zal om dit dossier worden gevochten. Toch?
Zeg jij het maar, zijn we voor of tegen?
Hoe gaat dat in de eerste fractievergadering, vraag ik mij af. Tussen de taart en de felicitaties wordt een korte agenda besproken met erop: taakverdeling/portefeuilles. Als raadsleden zijn herkozen die zich toevallig al in de Omgevingswet hadden verdiept, dan ligt het voor de hand om de kennis niet weg te laten vloeien. Hetzelfde raadslid mag er deze raadsperiode mee doorgaan en zich verder specialiseren. Was de raad nog niet zover en is iedereen even groen, dan ligt het misschien open. Je zou verwachten dat de portefeuilleverdeling samenhangen met studie, beroep of expertise. Een accountant zal al gauw woordvoerder financiën zijn en zal een maatschappelijk werker welzijn doen. Aan de andere kant kan het ingewikkeld zijn als je bijvoorbeeld lesgeeft op een school in de gemeente waar je ook raadslid bent om woordvoerder onderwijs te zijn. Voor je het weet heb je de schijn van belangenverstrengeling tegen. Daarom doen raadsleden soms juist iets heel anders dan waar ze verstand van hebben. Als je al in de luxe positie bent om te kiezen. De meerderheid van de fracties in Nederland bestaat tegenwoordig uit drie leden. Dan is de verdeling snel klaar: de een doet het geld, de ander de zorg en de derde de ruimte.
Maar nog los van wie wat doet, is het kennisdelen in de fractie en in de raad een enorme opgave. Ik had ooit een collega die in een fractie van negen terugverlangde naar de tijd dat hij in zijn eentje in de raad zat. Toen wist ik alles, nu weet ik één negende en moet ik vissen naar de andere acht, grapte hij. In de raadsvergadering heeft de stem van elk raadslid hetzelfde gewicht, expert of niet. Maar vaak leunen de overige raadsleden achterover en kijken naar hun expert-collega: zeg jij het maar, zijn we voor of tegen?
De Omgevingswet is bij uitstek een onderwerp met zoveel invalshoeken en belangen dat schreeuwt om een integrale invulling en om ieders betrokkenheid. Ieders inzicht moet worden meegenomen en kan niet worden gemist. Paradoxaal genoeg is de Omgevingswet eigenlijk gebaat bij zo weinig mogelijk experts in de raad, zodat álle raadsleden zich verantwoordelijk voelen en zich in de materie verdiepen.
