Het popt zo nu en dan nog steeds op. Dat iemand zegt: “Het dualisme heeft niet gebracht wat wij ervan hadden verwacht!” Of “Wie wilde het dualisme eigenlijk?” Ik heb de neiging om het woord dualisme te vervangen door ‘het weer’. “Het weer heeft niet gebracht wat wij ervan hadden verwacht!” Met andere woorden de weersverwachting was zonnig en warm, het werd regen. Ik zeg: “Niets aan te doen, het is zoals het is, de wet. Zoals het weer. Ook al regent het, hup, met je poncho op de fiets naar je werk, of neem je plu en maak een wandeling. Wachten op beter weer, wat heeft het voor zin. Je leeft hier en nu. Maak er wat van!”
Toch is het kennelijk een ding en praten wij er anderhalf decennium verder nog over. Over de wet, het systeem. Zou ik ietsjes gevoelig reageren op dergelijke uitspraken, omdat ik als griffier mijn baan te danken heb aan het dualisme? Lachen! Alsof ik werkloos thuis zou zitten en niets zou doen als de functie niet was uitgevonden. Had ik mij dan niet op een andere manier ingezet voor de publieke zaak? Juist! Of is het de ondertoon van dergelijke uitspraken, dat het eigenlijk de griffier, het vleesgeworden dualisme, is die niet heeft gebracht wat wij ervan hadden verwacht? Dus de griffier die lastig, kritisch, onafhankelijk, dwars of irritant is, onstuitbaar, niet stuurbaar, grijpbaar of zichtbaar? Hadden wij er eigenlijk een voorstelling van: hoe het na het dualisme zou zijn? En wat blijkt? In elk lokaal krachtenveld is de inkleuring en de intonatie verschillend en zijn er geen twee situaties gelijkend.
Hoezeer ik als griffier de hoeder ben van procedures en regels, ik geloof niet in systemen, maar wel in mensen. In goede mensen, die zich inzetten en elke keer het verschil maken binnen een gemeenschap, die de verantwoordelijkheid op zich nemen om knopen door te hakken. Ze hebben daarbij een steuntje in de rug nodig, informatie, advies, spelregels. Iemand moet dat regelen. Het gaat om het resultaat wil ik maar zeggen en niet om het weer.
