Bruggen bouwen. Maar dan letterlijk. Mijn Griekse opa maakte er grapjes over dat alle kandidaat-burgemeesters in zijn dorp tijdens de verkiezingsstrijd beloofden een brug te bouwen. Het dorpje was bereikbaar over grotendeels onverharde wegen langs een rivierbedding. De bedding was het hele jaar droog en de wegen betrekkelijk begaanbaar, maar in de winter stroomde daar een woeste rivier, die het dorp onbereikbaar maakte. De brug was het gesprek van de dag en inzet tijdens verkiezingen. Later was de rivier hoger in de bergen getemd en was watertekort het grootste zorgpunt. De inzet van de verkiezingen bleef ongewijzigd, een brug moest er komen, de toekomstige burgemeester zou daar wel voor zorgen. Mijn opa grapte: “Maar wij willen geen brug. Wij willen water! Nee, nee, jullie krijgen een brug. Willen wij niet. Jawel, jawel, een brug!” Het illustreerde de kloof tussen de wensen van het electoraat en de beloftes van de kandidaten. Je moet goed luisteren wat de mensen willen, was zijn conclusie en hij stemde traditioneel op de partij die levenslang zijn voorkeur zou hebben.
Een nobel streven en een enorme puzzel, goed luisteren. Hoe lastig ook, hoe diffuus de boodschap en hoe divers de wensen, op een gegeven moment weet je misschien wat mensen willen. Ze willen veiligheid, zorg, welvaart, onderwijs, een fijn leven. En soms een brug. Oh, wacht, ze willen geen brug, maar bereikbaarheid. En zekerheid dat ze hun dorp uit kunnen om hun handel te verkopen, de winkels te bevoorraden, het vee te verplaatsen, voor zaken naar de grote stad te kunnen gaan. En later wilden ze water, want dat was er niet meer, toen het probleem van de rivieroverstromingen was opgelost. Er liggen dus echte behoeftes onder oppervlakkige wensen, is de conclusie en die kunnen in de loop van de tijd zelfs veranderen, omdat de omstandigheden veranderen.
En de vraag is ook wat hebben mensen ervoor over om hun wensen gerealiseerd te zien? Wat mag het kosten of wat heeft de voorkeur? Wat doe je als kandidaat als de mensen iets willen wat niet kan, economische groei bijvoorbeeld, maar dan zonder zelf een stap extra te zetten. Of misschien willen ze wel wegen en bruggen, maar tegelijkertijd behoud van de natuur en rust. En misschien willen ze wel mooi weer en een stralende zon, en tegelijkertijd ook regen voor hun graan en mais. In de strijd om het electoraat beloven kandidaten van alles. Ook onmogelijke, onnodige en onwenselijke dingen, omdat ze luisteren, dat wel, maar de kiezer niet durven tegen te spreken. Ze hebben hem nodig, niet? Je vraagt je wel eens af wie wie voor de gek houdt.
